περιστόμιος

-ο(ν), ΝΜΑ

1. αυτός που βρίσκεται γύρω από στόμιο ή από άνοιγμα

νεοελλ.

το ουδ. ως ουσ. το περιστόμιο(ν)

α) οτιδήποτε περιβάλλει στόμιο, οπή, άνοιγμα και κυρίως τεχνικό έργο («περιστόμιο φρέατος» — στηθαίο πηγαδιού)

β) ζωολ. περιοχή που περιβάλλει το στόμα στα βλεφαριδοφόρα πρωτόζωα, στους αστερίες, στους δακτυλιοσκώληκες, στα έντομα, στα εχινοδέρματα κ.ά. οργανισμούς

γ) (ζωολ.-βοτ.) i) ζώνη που περιβάλλει το στόμα πάμπολλων ασπονδύλων, ιδιαίτερα όσων φέρουν περιστοματικές προσαρκτρίδες, όπως είναι τα ενδόπρωκτα, τα φορωνίδια, τα βραχιονόποδα, τα βρυόζωα και τα εχινόδερμα

ii) τμήμα τού σώματος τών βλεφαριδοφόρων που περιβάλλει το κυτταρόστομα

iii) ελεύθερη παρυφή τού ανοίγματος τού οστράκου στα γαστερόποδα μαλάκια

iv) μονό ή διπλό σύνολο εξαρτημάτων που περιβάλλουν τον πόρο τής κάψας τών βρύων και προέρχονται από το σχίσιμο τού διαφράγαματος που ελευθερώνεται από την πτώση τού επιπωματίου

νεοελλ.-αρχ.

δερμάτινος ιμάντας τού χαλινού που περιβάλλει το κατώτερο μέρος τής κεφαλής τού αλόγου και αποτελείται από το επίρρινο και τον γενειαστήρα

μσν.-αρχ.

περιλαίμιο ενδύματος, γιακάς, κολάρο

αρχ.

1. στόμιο, στόμα, άνοιγμα αγγείου

2. το άκρο φαραγγιού

3. (κατά τον Ησύχ.) «περιστόμιον

ὁ τῆς ἐπιγλωσσίδος τόπος ἐν τῷ βρόγχῳ».

[ΕΤΥΜΟΛ. < περι-* + -στόμιος (< στόμα), πρβλ. εν-στόμιος].